Nhằm đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) trong công tác quản lý thuế, đơn giản hóa quy trình thủ tục, hỗ trợ người nộp thuế (NNT) giảm thời gian xử lý thủ tục và góp phần giảm khối lượng công việc của cơ quan thuế, ngày 24/01/2025 Tổng cục Thuế đã ban hành “Quy trình hoàn thuế thu nhập cá nhân tự động” theo Quyết định số 108/QĐ-TCT của Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế (Quyết định 108). Theo đó, việc giải quyết hoàn thuế thu nhập cá nhân (TNCN) theo quy trình mới được triển khai từ kỳ quyết toán thuế TNCN năm 2024.

Hoàn thuế TNCN tự động tạo thuận lợi cho NNT và CQT trong quá trình giải quyết thủ tục hành chính thuế

Quy trình hoàn thuế TNCN tự động ban hành kèm theo Quyết định 108 được xây dựng trên cơ sở sử dụng hệ thống CNTT, hệ thống cơ sở dữ liệu để tự động hóa các bước xử lý, giảm thiểu thời gian giải quyết hồ sơ, giảm số lượng hồ sơ hoàn thuế phải xử lý thủ công của công chức thuế trên cơ sở quy định pháp luật, đồng thời đảm bảo phòng ngừa được các rủi ro liên quan đến thuế TNCN.

Quy trình hoàn thuế TNCN tự động gồm 03 bước như sau:

Bước 1: Tạo và tiếp nhận tờ khai quyết toán thuế TNCN

Thứ nhất, về việc tạo Tờ khai quyết toán thuế TNCN gợi ý: Từ cơ sở dữ liệu kê khai của tổ chức trả thu nhập và của cá nhân, dữ liệu đăng ký thuế và đăng ký người phụ thuộc, dữ liệu tổng quan về nghĩa vụ thuế, các khoản nợ của NNT trên toàn quốc, hệ thống ứng dụng CNTT của ngành Thuế tự động tổng hợp dữ liệu đối với các chỉ tiêu trên tờ khai quyết toán thuế TNCN để xác định nghĩa vụ kê khai của NNT và tạo Tờ khai quyết toán thuế TNCN gợi ý đối với NNT là cá nhân trực tiếp quyết toán thuế TNCN. Việc tổng hợp dữ liệu và tạo lập Tờ khai gợi ý được hệ thống ứng dụng CNTT ngành Thuế tự động thực hiện ngay sau thời hạn nộp tờ khai quyết toán thuế TNCN của tổ chức trả thu nhập.

NNT là cá nhân sử dụng ứng dụng eTax Mobile, ứng dụng Thuế điện tử dành cho cá nhân của Tổng cục Thuế để kiểm tra thông tin trên Tờ khai quyết toán thuế TNCN gợi ý do hệ thống ứng dụng CNTT của ngành Thuế tự động tạo lập (Chức năng “Tạo Tờ khai 02/QTT-TNCN gợi ý”) .

Trường hợp NNT đồng ý với thông tin được gợi ý trên Tờ khai quyết toán thuế TNCN gợi ý, NNT xác nhận và nộp hồ sơ quyết toán theo quy định trên ứng dụng.

Trường hợp NNT không đồng ý với thông tin được gợi ý trên Tờ khai quyết toán thuế TNCN gợi ý, NNT sửa lại thông tin tại các chỉ tiêu tương ứng, bổ sung lý do chênh lệch với số cơ quan thuế gợi ý và nộp hồ sơ quyết toán kèm theo tài liệu chứng minh theo quy định.

Thứ hai, về việc tiếp nhận Tờ khai quyết toán thuế TNCN gợi ý có đề nghị hoàn trả của NNT: Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính tự động tạo và gửi Thông báo về việc tiếp nhận hồ sơ khai thuế điện tử, Thông báo về việc tiếp nhận hồ sơ đề nghị hoàn thuế (theo mẫu số 01-1/TB-TĐT ban hành kèm theo Thông tư 19/2021/TT-BTC của Bộ Tài chính), cho NNT ngay sau khi nhận được hồ sơ quyết toán thuế TNCN có chỉ tiêu "Số thuế hoàn trả cho NNT”.

Ngay sau khi gửi Thông báo về việc tiếp nhận hồ sơ đề nghị hoàn thuế cho NNT, phân hệ hoàn thuế tự động tạo hồ sơ đề nghị hoàn thuế.

Thứ ba, đối với hồ sơ quyết toán thuế TNCN có đề nghị hoàn trả của NNT: được nộp bằng phương thức khác với quy định tại khoản 1 Điều 4 Quy trình hoàn thuế TNCN tự động ban hành kèm theo Quyết định 108/QĐ-TCT 2025, hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính và bộ phận tiếp nhận và trả kết quả thực hiện tiếp nhận, chấp nhận tờ khai và xử lý hồ sơ khai thuế theo quy định tại Quy trình quản lý khai thuế, nộp thuế và quản lý nghĩa vụ thuế của NNT. Sau đó, hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính thực hiện tự động tiếp nhận hồ sơ hoàn thuế và phân hệ hoàn thuế tự động tạo hồ sơ đề nghị hoàn thuế theo quy định tại khoản 2 Điều 4 Quy trình hoàn thuế TNCN tự động ban hành kèm theo Quyết định 108/QĐ-TCT 2025.

Bước 2: Giải quyết hoàn thuế TNCN tự động

- Phân hệ hoàn thuế TNCN sẽ tự động kiểm tra và xác định hồ sơ đủ điều kiện được xử lý tự động khi đáp ứng các điều kiện. Cụ thể:

+ Tại thời điểm giải quyết hồ sơ hoàn thuế TNCN của người nộp thuế, tổ chức trả thu nhập đã hoàn thành nghĩa vụ nộp thay tiền thuế TNCN đã khấu trừ hoặc tổng tiền thuế TNCN người nộp thuế là cá nhân đã nộp đủ vào NSNN tại kỳ quyết toán người nộp thuế có đề nghị hoàn thuế.

+ Hồ sơ hoàn thuế TNCN có chỉ tiêu “Tổng thu nhập chịu thuế” khớp đúng với số liệu tổng hợp trong kỳ quyết toán thuế theo cơ sở dữ liệu quản lý thuế của ngành Thuế tại thời điểm giải quyết hồ sơ và có chỉ tiêu “Tổng số thuế đề nghị hoàn trả” nhỏ hơn hoặc bằng số liệu tổng hợp trong kỳ quyết toán thuế theo cơ sở dữ liệu quản lý thuế của ngành Thuế tại thời điểm giải quyết hồ sơ.

+ Thông tin tài khoản nhận tiền hoàn trả của người nộp thuế được xác minh và liên kết với cơ sở dữ liệu quản lý thuế của ngành Thuế.

- Trường hợp hồ sơ hoàn thuế TNCN của người nộp thuế đáp ứng đủ các điều kiện, phân hệ hoàn thuế TNCN tự động tạo đề xuất hoàn thuế, lập Quyết định hoàn thuế (hoặc Quyết định hoàn kiêm bù trừ thu NSNN) và Lệnh hoàn trả khoản thu NSNN (hoặc Lệnh hoàn trả kiêm bù trừ khoản thu NSNN) để chuyển Thủ trưởng cơ quan thuế ký điện tử. Những công việc nêu trên do hệ thống ứng dụng CNTT của ngành Thuế tự động thực hiện kể từ khi gửi Thông báo về việc tiếp nhận hồ sơ đề nghị hoàn thuế cho NNT.

- Trường hợp xác định hồ sơ hoàn thuế không thuộc đối tượng và trường hợp được hoàn thuế, bộ phận giải quyết hồ sơ hoàn thuế dự thảo Thông báo về việc hồ sơ chưa đủ điều kiện hoàn thuế không được hoàn thuế (Mẫu số 04/TB-HT ban hành kèm theo Thông tư số 80/2021/TT-BTC) trên TMS, trình Thủ trưởng cơ quan thuế ký ban hành, gửi NNT.

Bước 3. Kiểm soát sau hoàn thuế

Cơ quan thuế sẽ kiểm tra lại hồ sơ sau khi hoàn tất thủ tục, đảm bảo tính chính xác và hạn chế gian lận.

Đối với hồ sơ hoàn thuế TNCN của cá nhân trực tiếp quyết toán thuế đã tiếp nhận trước ngày 24/01/2025 và trong thời gian ứng dụng công nghệ thông tin chưa hỗ trợ đầy đủ chức năng đáp ứng xử lý hồ sơ hoàn thuế TNCN theo quy trình này cơ quan thuế các cấp sẽ tiếp tục xử lý hồ sơ theo hướng dẫn tại Quy trình hoàn thuế ban hành kèm theo Quyết định số 679/QĐ-TCT ngày 31/5/2023 của Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế.

Cơ quan Thuế khuyến khích NNT sử dụng chức năng “Tờ khai quyết toán thuế TNCN gợi ý” và thực hiện liên kết, đăng ký số tài khoản Ngân hàng (đích danh và đã được xác thực) trên các ứng dụng Thuế điện tử như: Ứng dụng eTax Mobile; ứng dụng Thuế điện tử dành cho cá nhân (iCanhan) để nộp hồ sơ hoàn thuế TNCN để hồ sơ hoàn thuế TNCN của NNT được xử lý tự động, thuận lợi, chính xác và hiệu quả.

PHÒNG TTHT NNT